Bademcikler sürekli iltihaplanıyor ise nasıl bir çözüm bulabiliriz?
Bademcikleriniz sağlıklı ise sizde sağlıklısınız. Bademcikleriniz iltihaplanmıyor ise bunun kıymetini bilin. Çünkü bazı hastalar yüksek ateş, ağrı, kas ve eklem ağrıları ile birlikte bademcik enfeksiyonlarını çok sık geçiriyor. Uygun endikasyonda bademcik ameliyatı çözümdür. Olmayan bir şeyin (bademciklerin) derdi de olmayacaktır.
Bademcik ve Geniz eti Nedir?
Bademcik (Tonsil) ve adenoid (geniz eti) üst solunum yollarındaki lenfoid dokulardır. Tonsiller boğazın girişinde her iki yanda, adenoidler ise burnun arkasında nasofarenkse (geniz) yerleşmiştir. Özellikle ilk 3 yaş içinde hava yolu ile gelecek mikroplara karşı vücut savunmasında görev alırlar. Ancak geçerli sebeplerle yapılan ameliyatların vücut savunma sistemi ve sağlığımız üzerinde olumsuz bir etkisi tespit edilememiştir.
Geniz eti hastalıkları hakkında bilgi verirmisiniz?
Bunların başında geniz etinin büyük olması gelir. Aşırı derecede büyümüş geniz eti ağız solunumu, konuşma bozukluğu, horlama ve uyku apnesi (uykuda nefesin durması) gibi belirtilere yol açabilir. Bu çocuklarda uyku düzensizliği, gece terlemeleri, gece altına kaçırma, hiperaktivite ve okul başarılarında düşüklük görülebilir. Büyümüş geniz eti çocuklarda burundan yeterince nefes alamama tat ve koku algılarında bozukluklara, yemek yemeye karşı isteksizlik ile boy ve kilo gelişimlerinde akranlarına göre geri kalmaya sebep olabilir. Burnunu kullanamayan ve ağızdan nefes almaya zorlanan çocukta zaman içerisinde erken diş kayıpları, damakta yükselme, üst çenenin öne doğru büyümesi, göz altlarında çöküklükle seyreden yüz gelişim bozukluğu (adenoid yüz) gelişebilir. Orta kulak boşluğunun havalanmasını sağlayan östaki tüplerinde büyümüş geniz etine bağlı tıkanıklık, orta kulakta sıvı birikimi, işitme kayıpları ve sık tekrarlayan orta kulak enfeksiyonları olabilir. Aynı zamanda bu çocuklarda büyümüş geniz eti burun sekresyonlarının arkaya boşalmasını engelleyebilir. Burunda biriken sekresyonda ve geniz etinde çoğalan mikroorganizmalar ağız kokusu ile kronik veya tekrarlayan sinüzit enfeksiyonlarını ortaya çıkarabilir.
Geniz eti ameliyatını olmazsam ne olur?
Geniz etinin zamanla küçülebileceği bir gerçektir ancak bekleme ile geçen zaman diliminde gelişebilecek büyüme ve gelişme geriliği, öğrenme güçlüğü, yüz ve diş gelişimindeki bozuklukların düzelmeme durumu vardır. Bademcik ve geniz eti hastalıkları sebebi ile sık kullanılan antibiyotiklerin özellikle bağırsak sistemini etkileyerek vücut savunma sistemine zararlı etkileri olduğu bilinmektedir. Bu konuda hekimin tavsiyelerine uymak daha doğru olacaktır.
Geniz eti ameliyatını hangi teknikleri uygulayarak yapıyorsunuz?
Uygulanacak tüm cerrahi tekniklerde genel anesteziyi kullanmak gerekmektedir. Adenoid dokusu klasik yöntemle kürete edilebilir veya koblasyon gibi teknolojiler kullanılarak buharlaştırma yöntemleri kullanılabilir. Hangi tekniği kullanırsak kullanalım geniz bölgesindeki çevre dokulara zarar verilmemeli ve tekrar büyümeye neden olabilecek artık adenoid dokusu bırakılmamalıdır. Son zamanlarda koblasyon yöntemi uygulama sırasında daha az kanama olması, ameliyat sonrası erken dönemde daha az ağrı gelişmesi avantajları sebebi ile popülerdir. Doktorunuz ile birlikte konuşarak kullanılacak en uygun tekniği belirlemek doğru olanıdır.
Bademcik hastalıkları ve tonsillektomi (bademcik ameliyatı) hakkında bilgi verirmisiniz?
Bademciklerde aşırı şekilde büyüyebilir, hava yollarında darlığa, horlamaya, uyku apnesine, yutma güçlüğüne sebep olabilir. Yılda beşin üzerinde tekrarlayan infeksiyonları önemlidir, yüksek ateşe ve havale geçirmeye sebep olabilir, infeksiyonlar sonrası apse gelişebilir veya çok nadiren eklem romatizması, böbrek hastalığı gibi komplikasyonlar gelişebilir. Bazen bademcikler üzerince yapısal olarak gıda artıklarının ve bakteri plaklarının yerleşebileceği küçük cepler (kriptler) bulunur ve rahatsız eden ağız kokusu ile boğaz ağrılarına sebep olabilir. Tek taraflı büyüyebilir ve herhangi bir sebeple kanayabilirler. Tüm bu sebepler bademcik ameliyatını gerektiren durumlardır.
Bedemcikleri küçültmek mi yoksa tamamını almak mı gerekiyor?
Aşırı büyüklükleri sebebi ile ameliyat edilen bademcikleri tamamını almadan küçültmek uygun olabilir. Ancak sık enfeksiyon sebebi ile ameliyat gerektiğinde bademciklerin tamamını almak gerekir.
Bademcik ameliyatlarında hangi teknikler kullanılıyor?
Bademcik ameliyatı yetişkinlerde lokal anestezi ile yapılabilir ancak genel anestezi tercih edilir. Çocuklarda ise daima genel anestezi kullanılır. Ameliyat teknikleri olarak soğuk bıçak tekniği, thermal welding, koblasyon, laser, ultrasonic bıçak, radyofrekans/plasma uygulaması ile buharlaştırma, bipolar koter gibi teknikler uygulanır. Burada laser tekniği hastaların ilgisini çekse de ameliyat sonrası iyileşme döneminin daha ağrılı ve zorluklu olabileceği bilinmelidir. Halen en çok kullanılan teknik soğuk bıçak tekniğidir. Son zamanlarda koblasyon yöntemi uygulama sırasında daha az kanama olması, ameliyat sonrası erken dönemde daha az ağrı gelişmesi avantajları sebebi ile popülerdir. Doktorunuz ile birlikte konuşarak kullanılacak en uygun tekniği belirlemek doğru olanıdır.
Bademcik ameliyatı sonrası dikkat etmemiz gereken konular nelerdir?
Bademcik ameliyatları sonrası yetişkinler aynı gün içerisinde evlerine gidebilirler. Çocukların ise bir gün hastanede kontrol altında tutulması uygun olur. Bademcik ameliyatı sonrası ağız içerisinde açık yara geliştiğinden kanama riski olabilir. Boğazdaki ağrı hafif ağrı kesiciler ile kontrol altına alınabilir. Bir hafta kadar ağrılı yutma olabilir. Bol su içilmeli, sıvı ve yumuşak gıdalar ile beslenilmelidir. Kanama yapabilecek sert ve kabuklu gıdalar tüketilmemelidir. Bademciklerin alındığı bölgede gelişen beyaz membranlar 15 gün içerisinde kaybolur, tam iyileşme 3-4 haftayı bulabilir.
Geniz eti ameliyatı sonrası dikkat etmemiz gereken konular nelerdir?
Geniz eti ameliyatları sonrası genellikle ağrı olmaz, yutma güçlüğü yaşanmaz. ilk bir kaç gün sıcak ve sert gıdaların alınmaması yeterlidir. İyileşme hızlıdır.
Aşağıda geniz eti ameliyatlarında daha iyi sonuçları nasıl elde edebileceğimize ait yaptığımız bir bilimsel çalışmamı sunuyorum.