Horlamak her zaman sağlığımız için zararlımıdır?
Horlama özellikle sırtüstü yattığımızda oluyorsa ve uykumuz da bölünmeye yol açmıyorsa zararsız olabilir ve basit horlama olarak adlandırılır. Basit horlamada genellikle sabah uyanma güçlüğü, yorgunluk ve halsizlik gelişmez. Ancak horlamayla birlikte uykuda nefes kesilmeleri varsa bu ciddi sağlık problemlerinin habercisi olabilir. Bu durumda kişinin bir KBB hekimine başvurması gerekir.
Uykuda nefes kesilmesi (uyku apnesi) nedir, zararları nelerdir?
Uykuda nefes kesilmesi uykudayken nefesin 10 saniye ve daha uzun süreyle durmasıdır.Beraberinde şiddetli horlama da genelde vardır. Sayının saatte beşten fazla olması durumunda tıkayıcı tipte uyku apnesi sendromu tanısı koyulur. Bu hastalıkta uykudaki solunum duraklamaları kanımızdaki oksijen miktarı azaltır, karbondioksit miktarını ise arttırır. Uyku apnesi damar ve kalp sorunları, yüksek tansiyona neden olabilir, ölüme kadar varabilen ciddi sonuçlara yol açabilir.
Uykuda nefes kesilmesinin (uyku apnesi) sebepleri nelerdir?
- Burnumuzu tıkayan septum deviasyonu, burun eti şişlikleri ve polipler
- Şişmanlık
- Bademcik büyüklüğü
- Geniz eti büyüklüğü ve genizde darlık
- Yumuşak damağın sarkık ve gevşek olması
- Çene anormallikleri
- Sinir ve kas hastalıkları
- Bazı nörolojik hastalıklar
- Reflü olması
- Aşırı alkol alınması
Uykuda nefes kesilmesi (uyku apnesi) olduğunu kendimiz nasıl anlarız?
Yanımızda bulunanlar tarafından nefesimizin uykumuz sırasında kesildiğinin gözlenmesinin yanısıra gün içinde uyuklama, sabah yorgunluğu, dikkat dağınıklığı, konsantrasyon bozukluğu, unutkanlık ve hafıza problemleri, uykuda terleme, ağız kuruluğu ve boğaz ağrısı ile uyanma, uykuda boğuluyor gibi olma, nefes nefese kalmak, uyku kesilmesi, ani uyanışların olması, uyku sırasında sık sık kıpırdanma durumlarında da uyku apnesinden şüphelenmeliyiz.
Çocuklarda da bu hastalıklar görülebilirmi?
Çocuklarda horlamanın yanısıra gece uyurken burun yerine ağızdan nefes alma, ağız açık uyuma, sık sık uyanma, terleme, yatak ıslatma, derslerde başarısızlık olduğunda şüphelenilmelidir.
Uyku apnesinin kesin tanısı nasıl konulur?
Uyku apnesinde kesin teÅŸhis için, uyku laboratuvarlarında “polisomnografi” testinin yapılması ve test sonuçlarının deÄŸerlendirilmesi gerekir. Ek olarak yapılacak uyku endoskopisi de hava yolu tıkanıklığın yerinin tespiti için kullanılır.
Neden horlarız?
Fazla kilo, burun eğriliği ve nefes almada güçlük, büyük bademcik ve/veya geniz eti, uzun ve gergin olmayan yumuşak damak ve /veya küçük dil olması KBB alanında karşılaşılan sık sebeplerdendir.
Horlama tedavi edilebilirmi?
Kilo vermek, yan yatmak, alkol ve sigaradan uzak durmak, yorgun ve karnımız aşırı tok uyumamak, düzenli egzersiz yapmak horlama şiddetini azaltır.
Septum deviasyonu, burun tıkanıklığı, burun polibi, geniz eti, allerji gibi hastalıkların tedavi edilmesi gerekir.
Küçük dil, yumuÅŸak damağın üst solunum yolunda darlık yapan fazlalıklarını azaltmak ve dokuları sıkılaÅŸtırmak gerekebilir. Varsa büyük bademciklerin alınması gerekir. Cerrahi seçenekler arasında en çok uygulanan yöntem Uvulo-Palato-Farengo-Plasti (UPPP)’ dir. Ancak ileri derecedeki apnenin eÅŸlik ettiÄŸi hastalarda beraberinde maske (CPAP cihazı) uygulanmasıda gerekir.
Uyku apnesinin tedavisi nasıl yapılır?
Uyku apnesinde kesin teşhis koyulduktan sonra nefes kesilmesine sebep olan varsa geniz eti ve bademcik büyüklükleri tedavi edilmelidir. Burun tıkanıklığı yapan tüm hastalıklar iyileştirilmelidir. Hastanın egzersiz yapması ve kilo vermesi sağlanmalıdır. İleri düzeyde hastalığı olanlara durumlarına göre CPAP; Sürekli Pozitif Hava Yolu Basıncı, BIPAP gibi cihazlar uygulanmalıdır.
Uyku apnesinin insan sağlığı üzerindeki etkilerini çalıştığımız bir bilimsel makalemin özetini aşağıda bulabilirsiniz.